Белгілі бір адамның қанша жасайтынын, яғни қанша өмірі қалғанын айтуға бола ма? Бұл орайда, әрине, жазатайым жағдайлар, оқыс оқиғалар болмағанның өзінде, адамның денсаулық күйіне қарап болжам жасау туралы сөз болып отыр. Медицина мұндай болжам жасай алмайды, өйткені дәрігерлер адамның нақты биологиялық жасын қалай дәл анықтаудың амалын білмейді. Қартайғандықтың жалпылай айтылатын, мысалы, әжім секілді белгілерінің ғылыми мәні жоқ, сондықтан оған қарап анық болжам жасауға келмейді. Вашингтонның іргесіндегі Кәрілік проблемалары ұлттық институтында қазір «биомаркерлер» деп аталатындарды іздеп табу жөнінде зерттеулер жүргізуде. «Биомаркер» деп соның өзгеру жылдамдығына қарап өмірдің қаншалық ұзақ боларына ғылыми негізде болжам жасауға болатын тән белгілер аталады. Биологиялық жасты сипаттайтын, көрінеу білініп тұратын ес-жадының, яғни есете сақтау қабілетінің көрсеткішінен бастап, ауырғанды сезудің өзгеруі секілді анық аңғарыла қоймайтын көрсеткішке дейінгі оннан астам потенциалды ықтимал көрсеткіштер зерттеледі. Осыған сүйеніп ғалымдар енді біраз жылдан соң кез келген адам жақын маңдағы емханаға келіп өзінің қаншалық ұзақ жасайтынын тексеріп ала алатын болады деп ұжырым жасайды.
|
