Бұхаралық ақпарат құралдарының жарияланымдарында бұл жөнінде нешеме қызықты дүниелер бар. Мәселен қазақта үйге кіріп кеткен жыланды басына ақ құйып шығаратын әдет бар екені белгілі. Осыған орай жылан ақтан қорқады екен деуге бола ма? Сүткоректілердің бәрінің өз жемін ішіп-жеуіне бейім еріндері болады. Ал жылан біткеннің бәрінің ерні болмайды. Олардың ішке қарай иіліп қайқы біткен тістері жемдерін ұстауға ғана арналған. Жыландар өз тамағын ешқашан шайнай алмайтындықтан, бірден бітеудей жұтады. Жыланның жауларына қарсы қаруы әлгі қайқы тісі мен уы екені белгілі. Ал усыз жыландардың қатер төнгендей жағдайда жауына қарсы қайраны асқазанындағы бітеу жұтылған жемін қорытуға арналған ақ сұйықтың біразын шашады. Мүңкіген сасық сұйықтан есі кеткен жауы жыланды тастай салып өз басымен әуре болады. Жыландар мұндай қорғаныс қарекетін бір-біріне де қарсы қолданатын болса керек. Сонда жыландар басына құйылған ақты жауының әлгіндей қарекеті деп түйсініп, бас сауғалайтыны тіршілік үшін күрестің ұлы заңының бір бабы болып шығатыны анық. Ал жыланды ақ құйып қуатын амалды табиғатпен етене халқымыздың аңғарғыштығының бір көрінісі деп білген дұрыс.
|