Балаби қартайған шағында халқын жиып:Жерден ауыр не?Судан терең не?Оттан ыстық не?Көктен биік не?-деп,төрт сұрақ берген екен. Ешкім шеше алмапты. Сонда Балаби өзі айтқан сұрақтарын өзі былай деп шешкен екен:Жерден ауыр дегенім-ақыл, білім.Судан терең дегенім-оқу, ғылым.
...
Толығымен (Подробнее)»
|
|
"А"-ны айтқан екенсің, "б"-ны да айт.
Өмірдің тәттілігін өлеріңде білерсің.
Мүртетке мұрт та шықпас.
Әке болдым деп мақтанба,
Адам болдым деп шаттан.
Орын адам көркі емес, адам орын көркі.
Қыраннан қыран туады,
Жыланнан жылан туады.
Кәрі ағаш сықырласа да сынбайды.
Жасты тартысқа сал,
Кәріні айтысқа сал.
Қартайған уақытша үйленеді.
Кәрілік көрге сүйрер.
Біреудің шаңырағына ақыл айта барма.
Біреу күн нұрына малынса,
Біреу ай сәулесіне зәру.
Жүніне қарай матасы,
Теміріне қарай балтасы.
Шошқаға алтын жапсаң да-шошқа.
Жалғыз адам жұмақта да жабығады.
|
Абылай ханның Кенжетай, Нияз деген екі биі болыпты, басқа он биі бұларды күндеп "Кенжетай мен Нияз ханды қалжақтайды, ал, оларды хан жақтайды",-деп мәтел қылып халыққа таратыпты. Мұны Абылай есітіп бір күні күндеуші он биден: "Жердің құты, елдің құты, ауылдың құты, аймақтың құты не?"-деп сұрапты. Билер шеше алмайды. Сөйтіп отырғанда Кенжетай, Нияз келіпті. Келіп отырысымен Абылай: "Белдеріңді шешпес бұрын мына жұмбақты шешіңдер",-деп әлгіні айтыпты. Нияз: "Меніңше жердің құты-жаңбыр; елдің құты-азамат; ауылдың құты-жақсы әйел; аймақтың құты-әділ басшы",-депті.
Ж. Құсайынов, Қолжазба п. 1061. 57 б.
| |
