Бір үйде төр алдында қонақ жігіт отырады. Есіктен екі-үш ақсақалды кісі кіріп келіп, төрге шығады. Қонақ жігіт ығысып төмен жылжып отырады. Сәлден кейін тағы да екі үш адам кіріп келеді.
-Төрлет, төрлет,-деді үй иесі.
Соңғы келген қонақтар да төрге шығып, бұрынғы қонақты есік жаққа қарай ығыстыра береді. Тағы да біреулер келеді. Ақырында қонақ жігіт ысырыла-ысырыла босағадан бір-ақ шығады. Осы кезде ала мойын көк күшік есіктен басын қалтитып қарап тұр екен. Қонақ жігіт оны мойнынан ұстап алып:
-Төрлет, төрлет, күшігім,-деп төрге қарай сүйрейді. Сонда үй иесі басты қонақтың есіктің алдына шығып қалғанын байқап, кешірім сұрап, төрге отырғызыпты.
|
Қазақтар қыз мезгілінде жаппай соғым сояды. Соғымға семіз малдар таңдап сойылады. Соғым сою-мал қыстың суығынан арықтап союға жарамай қалған кезде азықтан қысылып қалмаудың алдын-ала жасалған дайындығы. Соғым еті тұздалып, ысталып сүрленеді. Сүр ет келесі жылы көктемде ақ молайып, мал семіріп союға жарағанға дейін жететін етіп дайындалады. Соғымның кесек еттері сүйегімен бірге сүрленеді де, ұсақ еттерінен қимай, шұжық, үлпершектер жасалады. Жылқы етінен қазы айналдырып сүрленеді.
Қазақтар мал еттерінің ішінде жылқы еті мен қой етін қадір тұтады, ең қадірлі қонақтарға қысырдың тайын сояды. Сыйлы қонақтарға жылқының қазы-қарта, жал-жая сияқты кәделі еттерін тартады. Қыстыгүні езген құрт ішу де кәделі тамақтардың бірі.
Б. Қожабекова
|
Ауа райының салқындай бастауымен бірге жыл сайын тұмау және басқа да респираторлық вирусты жұқпалы аурулардың эпидемиологиялық өршу кезеңі басталады. Тұмау жалпы интоксикация (қалтырау, бас ауру, бұлшықет ауруы) және респираторлық жолдардың қабынуымен жүретін вирусты инфекциялық ауру. Бірақ көпшілігіміз оған жеңіл қараймыз.
Тұмаудың клиникалық белгілері: дене қызуының 39-40 градусқа дейін көтерілуі, әлсіздік, мазасыздық, бас ауру, мұрыннан сероздық бөлінудің ағуы, дененің дел-сал күйге түсуі. Естен тану, көзге елес көрініп (галюцинация) және сандырақтау жиі болады. Көбінесе екі күннен кейін мұрынның бітуі (насморк) жөтелген кезде тамақтың қырналып ауруы басталады. Егер температура түспей, тоқтаусыз жөтеле берсеңіз, дене ылғалдығы жасыл-сұр түске айналса, бұл тұмаудың қабынған түрі-пневмания. Мұндай белгілердің пайда болуына жеңіл қарауға болмайды.
Тұмаудың кең таралуын және оның асқынуының алдын алу үшін ең алдымен а
...
Толығымен (Подробнее)»
| |
