|
Мәшһүр Жүсіп Көпеевтің жинаған зерттеуі бойынша Бұхар жыраудың айтқаны:
Жар басына қонбаңыз,
Дауыл соқса үй кетер,
Жатқа тізгін бермеңіз,
Жаламенен бас кетер.
Жаманменен дос болсаңыз,
Көрінгенге күлкі етер.
Жақсыменен жолдас болсаңыз,
Айрылмасқа серт етер.
Ит жүгіртіп, құс алсаң,
Киген тонын түлкі етер,
Сыпайы сырын білдірмес,
Ақырын ғана бүлк етер.
Алыстан қызыл көрінсе,
Манат емей немене.
Көтеріліп ұшқан құс,
Қанат емей немене.
Екі жақсы бас қосса,
Санат емей немене.
Қамшылатып жүгірген,
Шабан емей немене.
Айтқан сөзге түспеген,
Жаман емей немене.
Кісі ақысын көп жеген,
Арам емей немене.
Іштегі сыр аллаға мәлім,
Сыртыңдағы қулығың,
Амал емей немене.
Сусағанда берген су,
Шекер емей немене.
Һәметсіз ерге біткен мал,
Бекер емей немене.
|
Мөңке байдың үйіне арық құнанына мініп Сырым бала келеді. Баланы көзге ілмеген бай: "Балаға айран әкел" деп, ет бергізбепті.
Таңертең аулада семіз қызыл тұсақтың үйелеп өліп қалғанына қайғырған Мөңке:
-"Құтты қонақ қонса, қойы егіз табады; құтсыз қонақ қонса, малын қырсық шалады" деген қызыл тұсақ үйелеп өліпті, бала, құтсыз қонақ болдың. Енді үйімнен кет,-деп ызғар шашады. Сонда Сырым бала:
-Олай болмас, "Құтты қонақ қонса, малы өліп, басы аман қалады; құтсыз қонақ қонса, өзі өліп малы иесіз қалады" деген. Менің қандай қонақ екенімді өзіңіз біліңіз, байеке,-депті мысқылды үнмен.
|
Мұң
-Сен соншама неғып мұңайып қалғансың?
-Мұңайып дейсің бе?.. Бұл сөз емес. Мен қатты қорқыныш үстіндемін!
-Не боп қалды сонша ма?
-Мен бүгін өзімнің әйелімді күтіп алайын деп вокзалға бардым, ал ол келген жоқ, енді бойымды суық тер қаптап қорқып тұрмын, ол кешеден бері үйде отыруы мүмкін ғой…
Шамасы қалай?
-Маған айта салыңызшы, ұшақ қонған соң кеденнен өтуге және басқа шорым-борымнан өтуге қанша уақыт кетеді.
-Ол енді сенің әкеле жатқан нәрселеріңе байланысты. Мүмкін жеті жылға жетіп қалар…
Қақпадағы жазу
Үйдің қақпасындағы жазу жанды түршіктірмейтін секілді: "Ауладағы ит сан етіңді жұлқылап алатындай қабаған емес, бірақ оның жүйке жүйесі нашар, бет әлпетіңе қарай секіруі ықтимал" депті.
Құрбысының күйеуі
-Сенің күйеуің қайтадан іше бастаған ба, немене? Кеше мен онымен әңгімелескем, сонда оның желке тұсымнан шыққан аузының иісі қолқамды жара жаздады, басым ай
...
Толығымен (Подробнее)»
| |
