Бұқаралық-ақпарат құралдарының жарияланып жатқан медициналық жаңалықтарына көз салсаңыз, адам тәулігіне 8 сағат жұмыс істеу керек. Одан артық жұмыс ағзаға, санаға салмақ түсіреді. Тәуліктік 8 сағаттың өзінде адам кемінде 3 рет үзіліс жасап, қимыл-қозғалысты көбейтуі керек. Дегенмен соңғы зерттеулер өткен ғасырдың 80-жылдарымен салыстырғанда адамдарда қимыл-қозғалыс 40 пайызға азайғанын, ал отырықшы жұмыс істейтіндердің қатары 70 пайызға артқанын анықтапты.
Әрине, мұның бәрі заманауи техниканың арқасы, адамның ары-бері жүгіруі азайды деп мақтанармыз. Алайда мұның зиянды жағы басым болып барады. «Медикал биллинг энд кодинг» ұйымы түрлі медициналық зерттеу жүргізіп, қозғалысы аз өмір салты адамды қатерлі ісік, жүрек-қантамыр, диабет ауруларына алып келеді деген тұжырым жасады. Мамандар зерттеу кезінде 3 жыл бойы тәулігіне 6 сағаттан артық бір орында отыратын адамдар мен үнемі қимыл-қозғалыста болатын екі топты бақылауға алған. Үш жылдан кейін отырықшы жұмыстағы адамдардың ағзасында қартаю белгісі 40 пайызға артқанын, 29 пайызында тоқ ішектің қатерлі ісігі, тағы13 пайызында семіздік пен қант диабеті, бүйрек жетіспеушілігі дерті байқалған. Ал олардан жасы үлкен болса да көбірек қозғалатын адамдарда бұлардың белгісі де жоқ, қайта бастапқыдағы кейбір дертінен айыққаны анықталған. Тіпті семіздердің артық салмақтан арылғаны байқалыпты.
Шығыс Онтарио Зерттеу орталығының салауатты өмір салты мен семіздік проблемаларын зерттеу бөлімінің жетекшісі Марк Трембли бастаған қанадалық дәрігерлердің айтуларынша, денеге ұдайы және ұзақ уақыт салмақ түсіретін жұмыстар көкірек қатерлі ісігіне шалдығу қаупін 30 пайызға, жыныс безі қатерлі ісігі қаупін 10-20 пайызға азайтады екен. Десек те, өкініштісі, бүгінгі заман талабының өзі адамда отырықшы жұмысқа тәрбиелеп отыр. Олай болса не істеу керек? Мамандар әр уақытта креслодан тұрып, жаттығу жасап, билеп алу артықшылық етпейді дейді. Зерттеушілер қазір күніне қанша уақыт және қай уақыттарда, қандай жаттығу жасау керектігін анықтау үстінде.
Т. Думан.
|
