|
Өнерді үйренуге де өнер керек.
Арық қазбасаң, атызға су келмейді.
Пірің көп болғанша,
Білімің көп болсын.
Теміршінің қолында
Темір еріп су болар.
Оқыған ұл-атасынан да үлкен.
Айтушы ақмақ болса,
Тыңдаушы дана керек.
Қолы ашықтың
Жолы ашық.
Адамның тізгіні-ақылы.
Өз ішіңе сыймаған сыр
Өзгенің ішіне де сыймайды.
Ұлың жаққан шырақты
Қызың да жағады.
Жүгі жеңіл есек жата береді.
Атаң мұрап болса да,
Арықтың басында бол.
Беделің-сәулетің,
Еңбегің-дәулетің.
|
|
Қонақ келмеген үйдің құлағаны артық. (Қорқыт)
Қонақ құт әкеледі:
Өлді ғой жұрт "қонақ-құт" деп ұғатын,
Қөрсе қонақ қалыпты үйді жығатын.
Жалған айтып, ұрыдай боп жымысқып,
Жолаушыны үйден қуып шығатын. (М. Қашқари)
|
|
Улы жылан сөз емес, махаббат уы тұрғанда.
Көне ұйғыр жазу ескірткіші
Ғашық кісіде шыдам болмайды,
Шыдам болса, ғашық болмайды.
Құтып
Құпия жүрген махаббат айрылар күні қор болар,
Жаралы көзді жасырма-бәрібір жасы сорғалар.
М.Қашқари
Сүйгенін қоштасуға кім қиыпты,
Жері оның теңізден де тұңғиық-ты.
Ж. Баласағұн
Жүрек кімді қаласа, сол-сұлу,
Сүйген адамға жаның жол табады.
С. Сарайи
Махаббаттан өмір туады.
Р. Хорезми
"Бұл дүниені ұстап тұрған-махаббат, егер сүю болмаса, адам да болмас еді",-депті біреу.
Құтып
Үйлену дегеніміз-өз правоңның жарымын азайтып, міндеттеріңді екі есе көбейту деген сөз.
А. Шопенгауэр
|
|
Жарлы болатын жігіт байталын атқа сатады,
Жалғыз болатын жігіт ағайынын жатқа сатады.
Туысы жаман туғанын жамандайды.
Ағайын-туған кімде жоқ,
Сыйласпаса-жат жуық.
Алтау ала болса-ауыздағы кетеді,
Төртеу төбе болса-төрдегі келеді.
Ағайының барда дұшпаным жоқ деме,
Абысының барда күндесім жоқ деме.
Өзіңді өзің сыйласаң жат жанынан түңілер.
Ағайын тату болса-ат көп,
Абысын тату болса-ас көп.
Жалғыздың аты шықпас,
Жаяудың шаңы шықпас.
Ит ұяласынан ақсайды,
Жолдан адасқан ауылын таппас,
Елден адасқан бауырын таппас.
Қара наннан қалаш жақсы,
Жаман ағайынан алаш жақсы.
Құлан өз қағынан жерімейді.
Қошқар болар қозының маңдайы дөң болар,
Адам болар жігіттің маңайы кең болар.
Бай болайын деген жігіт айырбасшыл келеді,
Адам болайын деген жігіт қарындасшыл келеді.
Атың жақсы болса-қанатың,
Ағайының жақсы болса-санатың.
|
|
Жарлы болатын жігіт байталын атқа сатады,
Жалғыз болатын жігіт ағайынын жатқа сатады.
Туысы жаман туғанын жамандайды.
Ағайын-туған кімде жоқ,
Сыйласпаса-жат жуық.
Алтау ала болса-ауыздағы кетеді,
Төртеу төбе болса-төрдегі келеді.
Ағайының барда дұшпаным жоқ деме,
Абысының барда күндесім жоқ деме.
Өзіңді өзің сыйласаң жат жанынан түңілер.
Ағайын тату болса-ат көп,
Абысын тату болса-ас көп.
Жалғыздың аты шықпас,
Жаяудың шаңы шықпас.
Ит ұяласынан ақсайды,
Жолдан адасқан ауылын таппас,
Елден адасқан бауырын таппас.
Қара наннан қалаш жақсы,
Жаман ағайынан алаш жақсы.
Құлан өз қағынан жерімейді.
Қошқар болар қозының маңдайы дөң болар,
Адам болар жігіттің маңайы кең болар.
Бай болайын деген жігіт айырбасшыл келеді,
Адам болайын деген жігіт қарындасшыл келеді.
Атың жақсы болса-қанатың,
Ағайының жақсы болса-санатың.
|
|
Қорадағы қырғауылды аулаймын деп,
Үйдегі тауығыңнан айырылып қалма.
Үйден көп жапа шеккен жан,
Өз отауын арқалар жүрер.
Көсеу ұзын болса-қол күймес.
Бақытсыз жан құдыққа тығылса-құм жауар.
Қызбенен күреспе,
Қысырақпен жарыспа.
Есек айтар: «Басым аман болса,
Теңізден де су ішермін!»
Түрі мен түсін қайтесің?
Абыройын ойла.
Ағаш кессең-ұзын кес,
Темір кессең қысқа кес.
Өгіз болар бұзу әу бастан-ақ белгілі.
Қашық жердің хабарын керуен келтірер.
|
|
Махаббатта ашу-кек жоқ,
Достықта қошемет жоқ.
Сүйіктің жоқта дүние суық.
Шынайы сезім шытынамайды.
Көз мыңды көрер,
Көңіл бірді сүйер.
Азапсыз махаббат-
Арзан махаббат.
Махаббат бар жерде-машақат бар.
Сұлу сүйген емес, сүйген сұлу.
Адам болар жігіттің
Жары өзіне лайық.
Керуен бастар жігіттің
Нары өзіне лайық.
Алмауыттан ат мінсең,
Жақын болар алысың.
Әдепті, арлы жар сүйсең,
Оңғарылар бар ісің.
Жақсы әйел-теңі жоқ жолдас,
Түбі жоқ сырлас.
Екі жақсы қосылса,
Ай мен күндей жарасар.
Екі жаман қосылса,
Ырылдасар, таласар.
Ағайын тату болса, ат көп,
Абысын тату болса, ас көп.
Келіні жақсы үйдің керегесі алтын.
Ер жігіттің аты жақсы болса, бір бақыт,
Алған жары болса, мың бақыт.
Таза сабаның қымызын іш,
Мейірман ананың қызын ал.
Жақсы жұбай-жарым бақыт.
Келіннің бетін кім ашса, сол ыстық.
|
Ғашықтар жүрген жерде қайғы да бар.С. СарайиАжырасар болған соң, құшып сүйгеннен не пайда.С. Сарайи«Бұл дүние-ғашықтар дүниесі» деп айтады біліктілер.ҚұтыпМахаббат-қашып құтыла алмайтын қайғы.Р. ХорезмиКөрсетсе мейірбандық бейімделіп,Шапағат сыйла сен де пейілденіп.Р. Хорезми
...
Толығымен (Подробнее)»
|
Ақымақтар ғана айтқанынан қайтпайды.
М.Монтень.
Көптің соңынан құлақкесті құлша ере беретіндердің өз бағыт-бағдары, мақсат-мүддесі болмайды.
М. Монтень.
Ажалға итермейтін істің бәрі дұрыс.
Р. Эмерсон.
Үнемі кешіге беретін болсаң, мақсатыма жетемін дегенді де ұмытқайсың.
Демокрит.
Жақсы адамды жанарынан танимын.
М. Аврелий.
Арсызбен әзілдеспе, ата-бабыңның абыройын айрандай төгесің.
Соломон.
Тілін тартып сөйлегеннің жаны ауырмайды.
Соломон.
Ашушаң адамның алдынан айқай-шу тосып тұрады, төзімдіден төбелес те қашады. Кекшілдік ақылдынына да алдап соғады.
Соломон.
Мақтасын десең мақтанба.
Б. Паскаль.
Әдемілік жолында өтпейтін қағида болмайды.
Л. Бетховен
|
|
Қызымның құлағына алтын сырға.
Ұлың өссе,
Ұлықтымен ауыл бол.
Қызың өссе,
Қылықтымен ауыл бол.
Ұлға отыз үйден тыю,
Қызға қырық үйден тыю.
Қызды асырай алмаған,
Күң етеді,
Ұлды асырай алмаған,
Құл етеді.
Жүрек кімді қаласа, сол сұлу,
Сүйген адамға жаның жол табады. (С. Сарайи)
Ажырасар болған соң құшып-сүйгеннен не пайда? (С. Сарайи)
Махаббаттың бұрымы-ақылдың аяғына салынған тұсау,
Сақ құстарға құрылған тұзақ. (С. Сарайи)
Ғашық адам белгі берер түспен де-
Ол білінер көзі көзге түскенде. (Ю. Баласағұни)
Айтты Өгдүлміш: «ойға мынау түйгенім,
Бір қараса білер адам сүйгенін». (Ю. Баласағұни)
Қыз анадан үйренбей өнеге алмас,
Ұл атадан үйренбей сапар шекпес. (Қорқыт)
|
Күшіген (тазқара) ысқырса, адам өледі. (М. Қашқари.)Ібілістің сөзіне сеніп болмайды. (М. Әлі.)Халыққа «дүние малдан безу керек!» деп, шариғат үйреткен кісі ақша тауып, алтын жинап-озады. Оған сенген адам босқа тозады. (С. Сарайи.)Мекеге бара жатқан сорлының жолында кездескен бір бұтаның көлеңкесі де сұлтанның шатырындай көрінеді. (С. Сарайи.)Тәуба қылу арқылы құдайдың қаһарынан құтылып кетуге болатын шығар, бірақ жұрттың сөзінен құтыла алмайсың. (С. Сарайи.)Дүниені тынбай кезсең-білесің:
...
Толығымен (Подробнее)»
|
-Менің ұсқыныма қарама, ұшқыр ойыма қара. Ақыл ажарлыға ғана біткен емес.
-Ел билеуші патшадан мүмкіндігінше алыс жүр, жақындай қалсаң оған ұнайтын нәрсені ғана айт.
-Данагөрлердің ел билеушілермен түсінісе әңгімелесуі қиын. Өйткені даналық тұнып тұрған шындық. Ащы шындықты тәп-тәтті жеткізу мүмкін емес.
-Тақта отырғандар-от. Тым жақындасаң-күйесің, алыс қалсаң-жаурайсың.
-Түрі көрікті, тірлігі көргенсіз әлдекімге Эзоп:
-Әдемі киінетін шығарсың-ау, бірақ жиренішті шешінетінін жаман екен,-десе керек.
-Ел билеуші патша Эзоптан:-Данагөрлермен кеңесуге байлар емес, кедейлер неге құмар?-деп сұрайды.
-Өйткені данагөрлер бұ дүние тіршілігіне ең қажет нәрсе не екенін жақсы түсінеді. Оны байлар білуге тырысса, қанекей! Солай болғанда бай адамдар байыған үстіне баюды көздегеннен гөрі жанына мәңгілік серік етер даналықты іздеген болар еді,-депті.
-Қара күштен гөрі сенімді көз анағұрлым қуатты.
-Іспен дәлелдуге бо
...
Толығымен (Подробнее)»
|
|
Ел аңқау болса, доңыз төбеге шығады.
Жапа шеккен опа көрер.
Іс көп-темір аз,
Ұста көп-көмір аз.
Тек жатардан тәңірі де безер.
Аузы қисық болса да,
Байдың қызы бай таңдар.
Іші пысқан қатын ісі бардың ісін қалдырар.
Аштан өлгеннің қойнынан ақ нан іздеме.
Бар жерінде бал да арзан.
Күмән сенімнен айырар.
Өзін-өзі түсінген-кемеңгер.
Жақсы әйел мен жақсы ат
Күлмей тұрып күлдірер.
Жаман әйел, жаман ат
Өлмей тұріп өлтірер.
Қаңғыбас ерге барғанша,
Қазулы көрге бар.
Құрғақ сөз құлаққа жақпас.
Жаны сауға күнде той.
Есек семірсе, иесін тебеді.
|
|
Биікке келсе самғағың,
Сөз-саты, соны аңдағын.
Кім сөйлейді,-онда емес әңгіме,
Ең бастысы-айтқан сөзі мәнді ме?!
Біреуді білгің келсе достасқалы,
Істес бол, не жолға шық қостас-тағы.
Жарамасаң айқаста тартысуға,
Қараңды өшір, жолама жау тұсына.
Ақылы бар жауды алыстан абайла,
Ессіз досты жолатпа да маңайға.
Қас дұшпаның шыбындай-ақ болса да,
Қор санама, асқар таудан зор сана.
|
Таңсық нәрсе-күміс пенен алтын да,Ер қымбат-ау ұстамдылық қалпында(Ю. Баласағұни.)Көңіл аудар даналардың сөзіне:«Адал жанды өнеге тұт өзіңе».(Ю. Баласағұни.)Азаматтық жасай алмаған адам-бұл өмірге келмеген адаммен бірдей.(С. Сарайи.)Байырмал адамға байырыңды бер: Тауып айтқан зейінділер жөн көрген:«Артық емес бауырмалға жан берген».(Ю
...
Толығымен (Подробнее)»
| |
