Қожахан қарияның қалай үйленгені жайлы осыдан бірер жыл бұрын «Мұхамади» мешітінің алдында, әредік сәтте, жастарға айтқан әңгімесі. Кейінгі толқынға кездейсоқ оқиға үлгісі өнеге бола ма деген ойдан туған ойы ғой.Күз еді
Мен алдымен бастығым туралы айтайын. Өйткені оқиғаның өзі содан басталды. Қаланың шет жағасындағы бір мекемеде жұмысымды тып-тыныш қана атқарып жүріп жатыр едім, күздің жайма шуақ бір күні күтпеген бір жайға тап болғаным. Таңертеңгілікте кеңседе қағаздарымды енді қолға ала беріп едім, бөлме есігі айқара ашылды да, ар жағынан бастығымның кұлпы тастай сом денесі көрінді. Жүрігім зырқ ете түсті. «Жұмыста кемшілік болғанда ешкімді жібермей өзі келуші еді, сонысына бағып тұр ма?»-деймін іштей.Көз ілескенше болған жоқ, ол сұқ саусағын өзіне қарай шолтаң еткізді де, каби
...
Толығымен (Подробнее)»
|
Үндістанның әйелдерге арналған «Фемина» журналы «Бақытты болудың 100 тәсілі» деген мақала жарияланыпты. Онда отбасылы адамдардың тыныс-тіршілігін зерттейтін Макалакшми есімді маман қайғы-мұңсыз болудың жолдары жайлы мынадай кеңес береді.
-Отбасылы болғанға дейін жеке өмірімде үлкен бір жетістікке ие болуым қажет. Сол үшін күресемін. -Мен үйлену тойыма қаражатты көп шашпаймын. Қайта ондай шығынға жеке шаруашылық ұйымдастырамын.-Мен тек қана өзімнің күш-қайратыма сенемін. Жұбайымнан көп нәрседен үміт күтудің қажеті жоқ. Өйткені ол көп талап-тілектерден мезі болып, көңілімді қалдыруы мүмкін.-Мен жұбайымның жақсы қасиеттерін ашуға тырысамын.-Оған өз жұмысы, мансабы әр түрлі мүмкіндіктерді қалай
...
Толығымен (Подробнее)»
|
Адамның өмір бойы өсуін тоқтатпайтын дене мүшесі бар екен. Антропологтардың зерттеуінше адам ағзасы 25 жасқа дейін толық жетіліп бітеді. Тек қана мұрын физикалық өлімге дейін жайлап өсе береді екен.
Қай жерде қар фантастика болып саналады?
Сахара шөлінде. Бұл жерде қар бір-ақ рет-1979 жылдың 18 ақпанында ғана жауған.
(Бұқаралық-ақпарат құралдары жарияланымдарынан)
|
Жалғасы...
Ана парасатты болса, әже данышпан болады.
Бүгінгі қыздарға кесте тіктіріп, шұлық тоқыта алмаймыз. Өздеріне ұнаған матадан «қалаған үлгіде көйлек тігіп ал» деп мәжбүрлеу де мүмкін емес. Барлығы дайын. Өз басым күні бүгінге дейін шаршаған сәтте бір мезгіл кесте тіккенді жақсы көремін. Кестенің өрнегіне қарағанда адам бөтен ой ойламайды. Ойыңнан өрнек салып отырғанда тек соның әдемі болып шығуына көңіл бөлесің. Қазақтың кез-келген қолөнері атадан балаға, ұрпақтан ұрпаққа осылай жеткен жоқ па?! Өзіміздің қолөнерімізді осылай дамытып, түрлендіріп мұра етіп қалдырмадық па?! Әңгімемізді кішкентай қыздың жетіге толғанда құлағын тесіп, үлкен өмірге бағыттайтынымыздан бастадық. Өз басым, ылғи да жастардан бір нәрсені талап етуден бұрын оларға үлкендердің алдымен өздері үйретуі керек екенін, көрсетуі керек екенін айтып келемін. Ал бұдан шығатын қорытынды-қыз тәрбиелі болса, келін өнегелі болады. Келін ө
...
Толығымен (Подробнее)»
|
Геронтолог ғалымдар 20 ғасырдың 40-жылдарының соңы мен 60-жылдардың басында туылған әрбір тоғызыншы адам 90 жас, ал әрбір 26-ы кісі жүз жасайды деген пікірде.
Ұзақ өмір сүрудің маңызды факторы-дұрыс тамақтану. Майсыз, дәрумендерге бай тағамды пайдалану-жүрек-қан-тамыр сырқаттарының алдын алады, сәйкесінше ұзақ өмір сүруге мүмкіндік береді. Жеміс-жидектер рак ауруларына шалдығу мүмкіндігін азайтады.
Ең керегі қарапайым адами қарым-қатынас. Психологиялық жалғыздық пен өзін керексіз сезінуі, адам ағзасын тоздыратыны сондай, ешқандай жаттығулар сырқаттардан сақтай алмайды екен.
|
Жалғасы...-Даусы қатты шығатын есік қоңырауы, ысқырып қайнайтын шәйнек, сағат қоңырауы, тағы басқа тыныштықты оқыстан бұзатын нәрселер қан қысымы жоғары адамдарды жүрек талмасына ұшыратуы мүмкін екеніне жапон ғалымдары көз жеткізген.-Классикалық музыка тыңдаңыз. Оксфорд университеті ғалымдарының зерттеуінше, ол бұлшық еттерін босаңсытып, қан қысымын төмендетеді.-Туған-туыстарыңызбен жиі араласыңыз. Гарвард медицина мектебінің ғалымдары ет жақын адамдар арасында болу қан қысымының қалыпты болуына әсер етеді, жаман әдеттерге қарсы күресте көмектеседі дейді.-Француз ғалымдарының пікірінше, бір ауық бимен айналысқан да пайдалы, ол омыртқаның, өкпенің жұмысын жақсартады.-Шоколадтың пайдасы бар. Таза шоколад құрамы
...
Толығымен (Подробнее)»
|
Таяуда Женевадағы госпиталь университеті өмірді ұзартудың 15 түрлі амалы туралы зерттеу нәтижелерін жариялады. Бұл қызық жай бүгінде Европа жұртшылығы арасында қызу талқылануда. Жұртты елеңдетіп қойған бұл жаңалықта мынадай қарапайым жайлар туралы айтылады:-Күн көзінен қаша бермеңіз. Күн сәулесі ағзаға аса қажетті Д витаминінің түзелуіне себепкер. Ол сондай-ақ диабеттен қорғайды, түрлі аурулардың өршуіне әсер ететін депрессияға қарсы күреседі.-Нанның сыртын көбірек жеңіз, онда рак клеткаларының көбеюіне қарсы тұратын антиоксиданттар бар.-Үйленген дұрыс. Итальян ғалымдары 20 жыл бойы жүргізген зерттеу нәтижелерінде отбасылы адамдардың бойдақтардан бірнеше ұзақ өмір сүретінін анықтаған.-Ой еңбегімен айналысқанның денсаулыққа оңды әсері бар. Өлең оқу, сөзжұмба
...
Толығымен (Подробнее)»
|
(Жалғасы....)Денсаулықты күте білудің тағы бір негізі, дұрыс тыныс алу, дұрыс қозғалу, дұрыс ойлау.Дұрыс тыныс алу үшін дұрыс дем алумен бірге дұрыс дем шығара да білгені жөн. Сонда әркім өз денсаулықтарын нығайтып, демікпеден айығады. Дұрыс қозғалу-адам аз қимылдаса, көп сырқатқа ұшырайды. Мұндай сырқаттан арылудың жолы-спортпен, дене шынықтырумен айналысу. Жаттығу жүректің жасаруына, қосымша күш-қуат жинауына, ағзаның қорғаныс күшін нығайтуына оң ықпал жасайды. Жүгірумен айналысар алдында жылдам жүріп дағдыланған жөн. Күніне 15-20 минут жүгіру пайдалы.Дұрыс ойлау білу де адам денсаулығының басты кепілі. Халық арасында: «Бақытсыздық туралы көп ойлаған адам бақытсыз болады, сырқат туралы көп ойлаған адам ауру болады»,-деген нақыл бар. Адамның ақылы,
...
Толығымен (Подробнее)»
|
Қан қысымының түсуі-сәби шақтағы аялап, еміренудің кемдігінен. Бар үміті үзілгендей, күйзеліп торығудан. Қан қысымының түсу себептері-өмірден түңілу, уайым, салы суға кету, сенімсіздік, жалқаулық, мақсаты жоқтық, әлсіреу, тазалықтың болмауы, настық. Настық-ішіңнің де сыртыңның да кірлеуі. Бұл адамды сенімінен айырады. Егер өзіңіз туралы жаман пікір естісеңіз жүрегің кірленеді.Күйзеліс күйден («стресс») арылмау, торығу денсаулыққа зиян екенін бәріміз де білеміз. Болмашы нәрсеге күйгелектену-жүйкені тоздырады, жүрекке күш түсіреді, өмірді қысқартады, адамның мінез-құлқын өзгертеді.Күйзелісті жағдайда бүйрек бездері қанға қуатты гормондарды айдайды, оны бүкіл ағзаға жайып жібереді. Ол қан қысымын көтереді, тамырдың соғысы мен тыныс алуды жиілетеді, бұлшық еттері тартылады, бауыр қанға қантты көбірек жібереді. Бұлар адамның есте сақтау қабілетін әлсіретеді
...
Толығымен (Подробнее)»
|
|
Жақсы жалынсаң кешер,
Асыл жанысаң өтер.
Ақ сауыттың жағасы бар, жеңі жоқ,
Шын жақсының ашуы бар, кегі жоқ.
Жақсыда кек жоқ,
Кектіде тек жоқ.
Жақсы әйел теңі жоқ жолдас,
Түбі жоқ сырлас.
Жақсының жаны жаннет.
Жақсы адам жолдасынан белгілі.
Жақсы ат жолға серік,
Жақсы ит малға серік.
Жақсымын деп мақтанба,
халық айтпай.
Батырмын деп баптанба,
барып қайтпай.
Жақсы-ай мен күндей,
Әлімге бірдей.
Күн ортақ, ай ортақ, жақсы ортақ.
Жақсы кісі қартайса да,
Ақылынан танбас.
|
Құдай-ау, айналайын, несібе бер,
Күлген мен ойлағанды кешіре көр.
Күнәміз таудан үлкен, тастан қатты,
Су сеуіп, тозақ отын өшіре гөр!
Қақ жарған қара қылды хан да болмас,
Бүгінгі ойлағаның таңда болмас.
Басқаның бір алладан бәрі қисық,
Күнәсіз көңілі дүзу пенде болмас.
Ынсапсыз жиған мүлік қараң дейді,
Төрт қыз ит болады екен сараң дейді.
Ұқсаңдар дін мұсылман ата жолын,
Арақ пен темекіні харам дейді.
Міндім де сапар шектім теңбіл көкті,
Жаңғыртар салған әнім зеңгір көкті.
Пенденің алласына айтары жоқ,
«Басыма не жазсаң да көндім»,-депті.
Өлеңім қаптап жатқан қалың қойдай,
Жалғанның қызығына жүрміз тоймай.
Алдан ажал жетіп, уақыт бітсе,
Әкетер аманатын, бір күн қоймай.
Ауылым бүгін желді Қара ағашта,
Барамыз одан көшіп Жалаңашқа.
Періште екі иықта жазып отыр,
Құдай-ау, не саласың ғазиз басқа?
Атыңнан айналайын, хақ пайғамбар,
Алладан әмір келсе, тіл байланар
...
Толығымен (Подробнее)»
|
Құлақты қалай тескен?Құлақ тесерде алдымен сырғалығының екі жағынан екі тарыны сәйкестендіре қойып, жанын кетіре уқалайды. Содан кейін ған отқа қыздырылып, әбден әбден тазаланған инемен тескен. Ал кейбіреулер шайдың самасын өткізетін болған. Шай да-қасиеті болмаса, бүкіл әлем ішпес еді. Шайдың да құлақты қызартпайтын, ісірмейтін қасиеті бар. Осыдайн кейін өзінің түкірігімен сулап, жаңағы сама немесе иттің жүнімен жасалған жіпті жылжытып, қозғап отырған. Осылай екі-үш күннің айналасында-ақ қыз баланың құлағы жазылып кеткен. Әбден жазылған соң әжелеріміз немересінің құлағына күмістен соғылған сырғаны салғанды жөн көрген. Күміс-өте таза әрі емдік қасиеті мол металль.
Келін өнегелі болса, ана парасатты боладыҚазақ қыздың құлағын жеті жасында тескенін айтып өттік. Өйткені жетіге дейін ол қуыршағын ойнап, б
...
Толығымен (Подробнее)»
|
Кеуде толып самал желге Алтайды,
Қалай ғана қапелімде қартайдым?!
Айбалта мен Бөденелі-жүрген жол,-
Есіме алып, жүрек жылып марқайдым.
Балдырған із-Жұлдыз және Балғыным,
Ұмытылмайды-ау «Қызыл суың», шалғының.
Нарын бойын аралаған кездер-ай,-
Көктеректің аңсадым-ау салқынын.
Есік алды мөлдір бұлақ-алтыным,
Еске түсіп толғана мен шалқыдым,
Сары балапан жағасында жүруші ед,-
Ойыма алып, тағы міне, балқыдым.
Ата-анада болмаушы еді бір тыным,
Бабын тауып қой мен сыйыр, жылқының,
Үйде, түзде шаруа қуып шаршаған,-
Салты ғой бұл біздің жердің халқының.
Көксеңгірде бүркіт болып қалқыдым,
Бәрін көрдің, міне жүрек, ал тыным!-
-Деп тұрса да төңірек түгел тарылып,-
Көрсем деймін қызықты өмір жалпының.
Әне, жатыр қасқа жолы Алтайдың,
Қалай ғана айта аламын: «қартайдым»!
Айбалта мен Бөденелі-сұп-сұлу,-
Есіме алып, жүрек жылып марқайдым.
Балтабек Оразалыұлы
...
Толығымен (Подробнее)»
|
Келін мен балалар серуендеп далаға шығып кеткен. Мен үйде жалғыз өзім қарқ болып күліп отырмын. Мұның себебі де жоқ емес. Жаңа оларды мектеп жанында кездестірген қызым Ләйлә үш жарым жастағы немерем Ибрагиммен сөйлескен екен. Сонда: «бұрын қолыңда ақ фотоаппарат жүруші еді, ол қайда?» дейді ғой. Бұған берген құлыншағымның жауабын қараңыз: «Папам жұмыста Сергей Николаевичке берген екен, сол қолынан түсіріп сындырып алыпты»,-дейді. Қиял қайда жатыр. Аракідік естіген әңгімеден әкесінің жұмыстағы әріптесінің өңі түгіл түсінде көрмеген атын қалай жадында сақтап қалған?!..Олар қыдырып үйге қірді. Қызымның сұрағын енді мен қойдым. Қателеспей дұрыс жауап берді:-Папамның жұмысындағы Сергей Николаевич сындырып алыпты,-деді. Күлмейді. Өзінің сындырып алғанында шаруа жоқ...Бәрінен де күлмегені қызық болды. Оған біз тағы қа
...
Толығымен (Подробнее)»
|
Сұрақ-Жан-дүниеңізбен құлшылық етіп, ерекше қадірлейтін түндер қалай аталады?
Жауап-Қасиетті түндер.
Сұрақ-Қанша қасиетті түн бар?
Жауап-бесеу. 1-Мәуліт, 2-Рәғайып, 3-Миғраж, 4-Бәраат, 5-Қадір түні.
Сұрақ-Мәуліт түні дегенімз не?
Жауап-Пайғамбарымыз дүниеге келген түн.
Сұрақ-Рәғайып түні деген не?
Жауап-Хазіреті Әмина анамыздың Пайғамбарымызға аяғы ауыр болғанын білген түн.
Сұрақ-Миғраж түні деген не?
Жауап-Сүйікті Пайғамбарымызға иләһи салтанатты көрсету үшін Алланың шақыруы және теңдесіз керемет арқылы жеті қат көк аспанның ар жағына, ғажайып ғаламға саяхат жасаған түні.
Сұрақ-Бәраат түні деген не?
Жауап-Құран Кәрімнің ләухи махфуздан жер бетіне түсірілген, адамдардың бір жылдық өмірі мән ырыздығы есептеліп мұсылмандарға кешірім мен шапағат жауған түн.
Сұрақ-Қадір түні деген не?
Жауап-Құран Кәрім көктен Пайғамбарымы
...
Толығымен (Подробнее)»
| |
